woensdag 4 december 2013

Kennismaking met de Media Werkplaats Hilversum

Gisteren reisde ik - na lange tijd - weer naar Hilversum. Ruim 23 jaar werkte ik in de mediastad totdat ik door een subsidiestop mijn droombaan - catalogiseerder bladmuziek, applicatiebeheerder, webmaster bij de Muziekbibliotheek van de Omroep - verloor.
Veel werk bij de omroep ging door bezuinigingen verloren en een flink aantal ex-omroepmedewerkers verenigden zich in de Media Werkplaats Hilversum, een stichting waarvan Albert Bek (ex-Wereldomroep) en Bas Nieuwenhuijsen (ex-Spreek'buis) de drijvende krachten zijn. Doel is de oceaan aan kennis van al die mediamensen te bundelen en benutten voor nieuwe inspiratie, ideeën en ontwikkelingen. Twee daarvan werden gisteren gepresenteerd, waarbij de pitch van mijn ex-collega Jan Jaap Kassies mij naar Hilversum trok.

Pitch Nanette en Wim  (foto: Albert Bek)
Maar eerst kwamen Nanette Bakker en Wim Hülsmann (beiden ex-RFO musici) aan het woord. Eendrachtig gaven zij vorm aan een presentatie over wat er komt kijken bij het spelen in een orkest. Van de sollicitatie (proefspel), het studeren, de liefde voor het musiceren, de magie van samen spelen, de stress van het steeds weer moeten presteren. Bij veel van wat ze vertelden staan weinig mensen stil, maar hun verhaal zou velen kunnen inspireren. Met de reacties en tips van hun toehoorders gaan ze enthousiast aan de slag en het zou mij niet verbazen wanneer hun format aanslaat.



Jan Jaap Kassies introduceert zijn oral history project

Jan Jaap informeerde de aanwezigen eerst over wat de - nu slapende - collectie van de voormalige Muziekbibliotheek van de Omroep allemaal bevat; van de hoorspelen vanaf de jaren '30, de talloze, onbekende composities die vooraanstaande Nederlandse componisten schreven, de historisch zeer interessante VARA-revues en ga zo maar door. De veelal handgeschreven bladmuziek - zeker in combinatie met materiaal van andere omroepgerelateerde collecties en archieven - is een waardevolle bron voor het vertellen van de rijke, maar vooralsnog genegeerde omroepmuziekgeschiedenis. Het gebrek aan historisch besef (bij de omroep) is hem een doorn in het oog. Zelf werkt hij actief aan de herleving van dit muzikale verleden, onder meer met zijn blogreeks 'Uyt den ouden doosch' en bijdragen aan het omroephistorische tijdschrift Aether.
Gisteren maakte hij bekend steun te zoeken voor een project dat die lacune gaat vullen en het historisch besef zal aanwakkeren. Hij wil een website creëren die de bronnen bundelt en de omroepgeschiedenis vertelt in woord, klank en beeld. Jan Jaap vond die steun gisteren bij enkele aanwezigen (mij incluis) en laten we hopen dat het enthousiasme van deze selecte groep snel om zich heengrijpt. Dit blog is een begin!

zondag 1 december 2013

Meer beweging gewenst

Afgelopen dinsdag ontmoette ik veel van mijn vakgenoten (onder wie enkele ex-collega's) tijdens de NVMB-studiedag. Locatie was de kakelverse openbare bibliotheek van Arnhem in de al even nieuwe Rozet, een zandkleurige cultuurtempel van architectenbureau Neutelings Riedijk.
Retail-opstelling (foto Charlotte Sienema)

Muziekbibliothecaris Pieter Goossen en unit manager Corine Baars leidden de in twee groepen verdeelde muziekinformatiespecialisten rond. Pieter vertelde dat zijn afdeling bij de verhuizing 35% van de collectie bladmuziek had moeten afstoten en dat de cd-verzameling zelfs geheel was gesneuveld. Wel biedt de muziekafdeling zijn bezoekers luisterstoelen waarop de digitale muziekservice Spotify aan. In de nabije toekomst zal Muziekwebluister - de muziekinformatiedienst voor bibliotheken - deze vervangen.

De glijbaan
(foto Charlotte Sienema)
Vlak voor de verhuizing omarmde de 'beste bibliotheek van Nederland' het retail-concept, waarbij de collectie wordt gepresenteerd op de manier waarop dat in boekhandels gebeurt. De bezoekers zien daarbij de voorkant van de boeken en niet meer de ruggen, hetgeen uitnodigt tot pakken en doorbladeren. De collectie is ingedeeld in drie 'werelden'- liefde en leven / kunst en cultuur / reizen - en daarbinnen onderscheidt men diverse thema's. Elk thema heeft zijn eigen kleur, die terugkomt in het interieur. Er zijn aantrekkelijke (voor)leesplekken en er is zelfs een glijbaan naast een van de trappen. Het concept spreekt aan, aldus Corine Baars.



Na de lunch vertelde good old Joost van Gemert hoe de Universiteitsbibliotheek Utrecht zich digitaal manifesteert aan zijn studenten en docenten. Behalve de eigen catalogus en het landelijke PiCarta biedt de UB Utrecht zogenoemde 'libguides' aan, door inhoudelijk specialisten samengestelde bronnenoverzichten ter ondersteuning van onderwijs en onderzoek. Een UB heeft het grote voordeel haar klanten te kunnen instrueren via cursussen die onderdeel zijn van de lesstof. De diensten vinden dan ook gretig aftrek, vooral in de bètawetenschappen. Joost had in zijn presentatie wat specifieker op ons vakgebied (muziek) kunnen ingaan.
Volop in beweging? (foto Charlotte Sienema)
Het thema van de studiedag - 'Volop in beweging' - zou in het middaggedeelte vorm hebben moeten krijgen. De opbrengst was ronduit karig. Erik Mesie van de Rijnbrinkgroep - voorheen Biblioservice Gelderland - meldde dat zijn organisatie met de gedachte speelt om scans te maken van het omslag en de eerste muziekpagina van bladmuziekuitgaven en die te presenteren in de catalogus. Chaja Beck (Nederlands Muziek Instituut) opperde het idee om samenwerking te zoeken met Alzheimer Nederland, omdat dementerende mensen vaak nog goed kunnen worden bereikt via muziek. Ten slotte vertelde Anne Marie Roetgerink (Rijnbrinkgroep) over de Musidesk, een muziekadviesdienst voor bibliotheken, muziekverenigingen, muziekscholen, ensembles en dirigenten in Overijssel en Gelderland. Deze bezit een flinke collectie bladmuziek met als zwaartepunt de blaasmuziek.
Een andere, nog veel flinkere collectie bladmuziek ligt momenteel te verstoffen in de voormalige Muziekbibliotheek van de Omroep in Hilversum (mijn oude werkgever). Een eerste aanzet om deze onder te brengen in een nieuw te vormen nationaal bladmuziekinstituut in Den Haag - samen met de bladmuziek uit het Nederlands Muziek Instituut, het Koninklijk Conservatorium en de plaatselijk openbare bibliotheek - gaat worden uitgewerkt als businessplan. Ex-manager Martie Severt verklaarde dat de MCOMB-catalogus nog tenminste twee jaar online blijft. Hetzelfde geldt voor Muziekschatten, de website met digitale bladmuziek en een OmroepmuziekWiki.

Hieronder is een samenvatting van de dag te lezen in de tweets die ik plaatste (en enkele reacties daarop)